Czy choroby alergiczne mogą być dziedziczone? Fakty i mity

Alergię definiuje się jako nieprawidłową, nadmierną reakcję na zewnętrzny czynnik. Organizm traktuje go jako zagrożenie, co wywołuje odpowiedź mającą na celu neutralizację oraz wydalenie z organizmu. Okazuje się, że alergie są naprawdę częste i w Polsce dotykają nawet 40 proc. osób. Wiele z tych osób zadaje sobie pytanie, czy powodem występowania uczulenia może być dziedziczenie. Jak wygląda to w praktyce?

Czy predyspozycja do alergii może być dziedziczona?

Naukowcy odkryli wiele genów, które powiązane są z występowaniem alergii. Nie oznacza to jednak, że gdy obydwoje rodziców mają uczulenie, wówczas będzie miało ją także dziecko,  przy czym ryzyko w takiej sytuacji jest duże i może wynosić od 60 do nawet 80 proc. Wpływ na reakcję organizmu mają jednak nie tylko geny, ale również czynniki środowiskowe.

To bowiem alergen w otoczeniu warunkuje rozwój nadmiernej reakcji organizmu. Mogą to być m.in. alergeny sezonowe, np. pyłki traw, czy całoroczne, np. roztocza. W ostatnim czasie doszło również do gruntownych zmian w trybie życia, które według specjalistów mają niebagatelny wpływ na wzrost zachorowań na alergie. Czynniki te to m.in. skażenie naturalnego środowiska, nadmierna higiena oraz zbyt częste stosowanie antybiotyków.

Unikanie czynników powodujących alergię

Aby zapobiegać reakcjom uczuleniowym organizmu niezbędne jest przede wszystkim dowiedzenie się, na co negatywnie reaguje dana osoba. W tym celu wykonuje się testy alergologiczne, które można przeprowadzać również u dzieci. Dzięki rozpoznaniu czynnika uczulającego, wdraża się prawidłowe leczenie i próbuje zmniejszyć ekspozycję na alergen, co niestety nie zawsze jest możliwe.

To jest fakt: alergię można wyleczyć

Optymistycznym faktem dla wielu pacjentów jest to, że alergię można wyleczyć. W tym przypadku stosowana jest procedura zwana immunoterapią swoistą, która ma na celu przestrojenie układu immunologicznego i zmniejszenie jego nadwrażliwości na alergeny. Umożliwia to stopniowe zmniejszanie objawów alergii, aż do ich pełnego wyciszenia.

Leczenie choroby alergicznej tą metodą jest skuteczne zwłaszcza u młodych osób, przy czym czas trwania takiej procedury nie powinien być krótszy, aniżeli 3 lata. Ze względu na większą skuteczność, zalecany okres przeprowadzania powinien trwać jednak około 5 lat.

Choć predyspozycje do alergii mogą być dziedziczone, to w znacznej mierze czynniki środowiskowe odpowiadają za uaktywnienie się reakcji uczuleniowej. Nie zawsze jednak można uniknąć czynników alergizujących, a nadzieją dla wielu osób w takich sytuacjach jest immunoterapia swoista. Musi być ona oczywiście poprzedzona wykonaniem testu alergicznego, który pozwoli ustalić, jakie jest źródło uczulenia.